Ana Menü Sindirgidedeler Köyü

ENVER PAÞA KIMDIR?

Ömrünü Türk Birliğine adayanŞehid-i Âlâ ve Gâzî-i Namdar Enver Paşa'nın ömrü savaş meydanlarında geçen, koynunda delik deşik olmuş Kur'an'ı ile şehit düşen Enver Paşa'nın hayatı...

Balkanlardan Trablusgarp'a, Kafkaslardan Türkistan'a kadar ömrü savaş meydanlarında geçen Enver Paşa, 1. Dünya Savaşı'ndan sonra Rus yayılmacılığına karşı Türkistan'ın Istiklal mücadelesinin başına geçti. 4 Ağustos 1922, Kurban Bayramı sabahında Bolşevikler, ağır makineli silahlarla yanında az sayıda silah arkadaşı bulunan Enver Paşa'ya karşı bir baskın düzenledi. Kaçıp kurtulma şansı bulunan Enver Paşa, son nefesine kadar mücadele etti. Pamir Dağları'nın eteklerinde Çeğen Tepesi'nde gerçekleşen çatışmaya yalın-kılıç giren Enver Paşa, Rus tarafından açılan mitralyöz ateşi sonucu koynunda delik deşik olmuş Kur'ân-ı Kerim'i ile şehâdet şerbetini içti.

ENVER PAÞA'NIN HAYATI

Enver Paşa, 1881 yılında Istanbul'da doğdu. Soğukçeşme askeri rüştiyesinde öğrenim gördü. Harp okulunu 1899'da piyade teğmeni olarak bitirdikten sonra, 1903'te kurmay yüzbaşı olarak harp akademisinden mezun oldu. Mezun olduktan sonra Selanik'teki üçüncü orduda görevlendirildi. Kolağalığı ve kurmaylıktan sonra 1906 yılında binbaşılığa terfi etti. Ittihat ve Terakki Cemiyeti'nin kurucuları arasında yer aldı. Makedonya'daki ihtilal hareketine katıldı. Ikinci Meşrutiyet'in ilan edilmesinden sonra "Hürriyet Kahramanı" olarak anılmaya başlandı.

EDIRNE'NIN KURTARILMASI

1908'de Genç Türkler Ihtilali ile yıldızı parlayan Enver'in hızlı yükselişi 1913'te Yarbayken yine aynı senenin sonlarında albaylığa, 19 gün sonra 1 Ocak 1914'te paşalığa yükselmesi ile başlar. 23 Ocak 1913'te Ittihat ve Terakki tarafından düzenlenen Babıali Baskını'na katıldı. Sadrazam Kamil Paşa'nın istifasını sağladı. Böylece Ittihat ve Terakki Cemiyeti'nin iktidarı ele geçirmesinden sonra, Edirne'nin kurtarılmasında önemli rol oynadı. Bu başarısından sonra albaylığa ardından da tuğgeneralliğe yükselen Enver Paşa, 1914'te de Sait Halim Paşa hükümetinde harbiye nazırı oldu.Şehzade Süleyman'ın kızı Naciye Sultan ile evlendi. Orduda bazı düzenlemeler yapan Enver Paşa, Fransız modeli yerine Alman stilini uyguladı.

I. Dünya Savaşı'nın yenilgi ile sonuçlanması üzerine, Almanya ve Rusya'da Türk halklarının bir araya getirilmesi amaçlı pek çok mücadelede bulundu. Sovyet hükûmetinin desteğini kaybettikten sonra Orta Asya'daki Türk halklarını ayaklandırmak amacıyla Türkistan'a gitti.

Enver Paşa, halifenin damadı ve orduların başkomutanı olarak Sovyet Rusya'ya ve Türkistan'a adım attığı zaman parçalanan Rusya'da özellikle Orta Asya Türkleri'nin desteğini kazandı. Buna Türk ırkından olmayan Tacikler de dahildir. Basmacı hareketi hepsini içeriyordu; son anda dahi bütün bu gruplar Enver Paşa'nın yanındaydı. 1922Şubat'ında komutasında topladığı Basmacı birlikleri ile Duşanbe'yi ele geçirdi ve oradaki Sovyet garnizonunu tutsak aldı. Ardından Horasan üzerine yürüyerek Kızıl Ordu birliklerinin Buhara ve Horasan'dan çekilmelerini istedi. 28 Haziran 1922'deki Kafiran Savaşı'nı kaybettikten sonra dağlara çekilmek zorunda kaldı.

TACIKISTAN'DAKI TÜRBESI UZUN SENELER ZIYARET EDILDI

4 Ağustos 1922'de Kurban Bayramı sabahında Tacikistan'da, Belçivan yakınlarında Agop Melkovian komutasındaki Bolşevik Ruslara karşı yapılan bir çarpışmada üzerine düşen havan topuyla hayatını kaybetti ve Çeğen Tepesi'ne gömüldü. Paşanın Rusya'da mücadeleye başladığı 1918'den beri doğan erkek bebeklerin arasında Enver ismi en kalabalık grubu oluşturur. Tacikistan'daki türbesi de çok uzun seneler yerli halk tarafından ziyaret edildi.

Mekanı uçmağ, ruhu şad olsun.
Linkback: Enver Paşa